فایلیا | دانلود فایل | دانلود تحقیق و مقاله

چکیده
فعالیتهای آتشفشانی ایران بر دو امتداد قرار دارند یکی امتداد ایران شمالی یا البرز است که روی ان بطوری که دیدیم آتشفشانهای دماوند ، سهند ، سبلان ، آرارات کوچک و بزرگ قرار گرفته است و دیگری ، قوس ایران جنوبی یا زاگرس است که آتشفشانهای الوند و تفتان را دربر می‌گیرد. با توجه به این دو امتداد می‌توان گفت که امتدادهای مزبور در حقیقت امتداد نقاط ضعیف ایران هستند.

با توجه به اینکه اکثر زلزله‌های ایران در این دو ردیف متمرکز بوده‌اند (زلزله‌های قوچان ، بجنورد ، گرگان ، ترود لاریجان ، بوئین زهرا و آستارا در ردیف ایران شمالی و زلزله‌های بلوچستان ، لار ، کردستان ، شاپور و خوی در ردیف ایران جنوبی) صحت این ادعا تایید می‌شود

آتشفشان‌هاي بزرگ باعث وقوع رعد و برق مي‌شوند

محققان براي نخستين بار موفق به مشاهده مستقيم ارتباط آتشفشان با وقوع رعد و برق شدند.

به گزارش خبرنگارايرنا به نقل از ماهنامه علمي،آموزشي و خبري سازمان زمين شناسي و اكتشافات معدني كشور، آتشفشان‌ها مي‌توانند سبب وقوع زلزله، ريزش بهمن و جاري شدن مواد مذاب شوند كه براساس نتايج مطالعه جديد ، ارتباط فوران آتشفشان‌ها با وقوع آذرخش را نيز اثبات مي‌كند.

گروهي از محققان در آمريكا براي شناسايي ارتباط فوران آتشفشان‌ها با وقوع رعد و برق ، اقدام به نصب گيرنده‌هاي راديويي اطراف كوه آتشفشان ” آگوستاين ” در نزديكي آلاسكا كردند ، آتشفشان ” آگوستاين ” در يك جزيره غيرمسكوني در خليج” كوك” واقع شده وتقريبا هر ‪ ۱۰سال يك بار فوران مي‌كند.

محققان پيش از نيز از روش مشابهي براي مطالعه رعد و برق‌هاي ايجاد شده در طوفان‌ها استفاده كرده بودند، وقوع رعد وبرق سبب ايجاد پالسهاي راديويي مي‌شود كه در صورت روشن بودن راديوي خانگي و يا راديوي خودرو نيز مي‌توان نشانه‌هاي اين پالسها را به صورت صداهاي ” هيس” مانند در لحظه وقوع آذرخش از طريق اين دستگاه‌ها شنيد.

دانشمندان مي‌توانند بااستفاده از گيرنده‌هاي راديويي كه در نقاط مختلف كار گذاشته‌اند،پالسهاي راديويي آذرخش‌ها را در دريافت و از آنها براي شناسايي محل دقيق وقوع آذرخش در يك ابر استفاده كنند و به عبارتي ، تصويري سه بعدي از شكل آذرخش درون ابر را ترسيم كنند.

محققان عقيده دارند هنگام فوران آتشفشان و درلحظات اصلي اين واقعه به دليل برخورداري اين ذرات از ميزان زيادي بار الكترونيكي ، همانند لحظه‌اي كه ابرهاي باردار با يكديگر برخورد مي‌كنند ، پديده آذرخش رخ مي‌دهد.

دانشمندان از مدتها قبل به وقوع آذرخش در پي فوران‌هاي بزرگ آتشفشاني پي برده بودند، اما هم‌اكنون محققان موفق شدند مرحله ابتدايي وقوع آذرخش در اين فوران‌ها را كه درست در دهانه آتشفشان رخ مي‌دهد ، شناسايي كنند.

به گفته آنها،اطلاعات جمع‌آوري شده از آتشفشان ” آگوستاين ” نشان مي‌دهد جرقه‌هاي بزرگي از دهانه آتشفشان به درون ستون خاكستر وغبار موجود در بالاي آتشفشان پرتاب مي‌شود ، سپس درون ابري كه بالاي آتشفشان در حال شكل‌گيري است ، آذرخش رخ مي‌دهد .

هنگامي كه ابر خاكستر و غبار بر فراز آتشفشان رشد كرده و ابعاد آن افزايش يابد ، اين آذرخش‌ها مستقل از دهانه آتشفشان و درون خود اين ابر شكل مي‌گيرند.

رعد وبرق در ابرهاي بزرگ آتشفشاني از بسياري جهات مشابه رعد و برق‌هاي ايجاد شده درون توفان‌ها است و از لحاظ ظاهري شاخه‌هاي متعددي دارد كه ظرف حدود نيم ثانيه در ابر آتشفشاني ايجاد مي‌شود ، دراين مطالعه محققان تنها موفق به شناسايي آذرخش‌هايي شدند كه درون ابر آتشفشاني جابه جا مي‌شوند، اما در گذشته گزارش‌هايي ازبرخورد آذرخش‌هاي مربوط به فوران‌هاي آتشتفشاني با زمين ، وجود داشته است.

سال ‪ ۱۹۸۰درخلال فوران آتشفشان “سنت هلنز” برخورد آذرخش ناشي از آتشفشان به زمين سبب بروز آتش سوزي در جنگل‌هاي اطراف كوه شد. به گفته دانشمندان ،احتمالا بين شدت فوران آتشفشان و وقوع آذرخش‌هاي آتشفشاني ارتباط كلي وجود دارد زيرا هرچه آتشفشان شديدتر باشد ذرات باردار بيشتري ازآن بيرون پرتاب مي‌شود و احتمال وقوع اين پديده افزايش مي‌يابد.