مقدمــــه 

هر موجودي در جهان ابتدائي دارد و انتهايي ، تولدي و موتي ، رشد و كمالي و بهاري . وقتي بهار مي شود ، گويا كه زمستان نبوده است ، گويا كه آن همه شبهاي تيره و سرد و يلدائي ، جان بوستانها از سموم نفس زمستان نيفسرده است و خون حيات و زندگي در ناي خشك ساقه ها از جريان باز نايستاده است .

وقتي بهار مي شود و زمزمة خيال انگيز جويباران كه در تمامي زمستان تيره وسرد يخ بسته

آواي شادمانة بودن وزيستن و باليدن است كه از هر وجودي بر مي خيزد .

ايمان و اعتقاد هم بهاري دارد . صراط مستقيم حق نيز در جريان حيات زندگي فرزندان آدم با افت و خيزهائي كه جوامع بدست خويش بوجود مي آورند از اين قاعده مستثني نيست . در نظام عالم ،اگر خورشيدي هست . اگر كوكبي رخشان طلوع مي كند ، در كنارش شبي است و سياهي و ظلمتي و اگر فرشته اي مي باشد ديوي ، عفريتي و تبهكاري نيز روياروي آن خواهد بود . هيچ نجابتي نيست كه اسير نانجيبي نشده باشد و هيچ رفعتي نيست كه در كرانه هاي خويش دچار حضيضي نشده باشد . اگر

فصل اول

توبه چيست؟

توبه ، به معناي ترك گناه و بازگشت به سوي خدا و بهترين و رسا ترين مرحله عذر خواهي در پيشگاه خداوند است .

راغب در مفردات ميگويد: عذرخواهي سه گونه است :

• عذر آوردنده در مقام عذرخواهي مي گويد : من فلان كار را انجام نداده ام .
• يا مي گويد: من به اين علت و به آن جهت اين كار را انجام دادم.

يا م

 توبه و پشيماني بر سه چيز متحقق مي گردد

بر خلاف اصرار به معاصي ، توبه و پشيماني است و اصل توبه به معني بازگشت و رجوع است و مراد در اينجا بازگشت به خداست به حالي ساختن دل از معصيت و رجوع از دوري درگاه الهي به قرب و نزديكي و حاصل آن ترك معاصي است در حال و عزم بر ترك آنها در آينده و تلافي تقصيرات و حقيقت

نورانيت تبديل كن و سرانجام به بهشت برين رهنمون شو.

بطور كلي توبه و بازگشت به سوي خدا موجب ايجاد معنا ، اميدواري ، احساس خودكنترلي و سبك زندگي سالم تر و پذيرفته تر از سوي ديگران و ايجاد حمايت اجتماعي مي گردد.

روح و روان ما در ميان زندگي روزانه در معرض آلودگي است ، آلودگي به هوس هاي تحرك شده و لجام گسيخته ، خود خواهي ها و چشم هم چشمي هاي برانگيخته ، غرور ناشي از پيروزي و كاميابي يا عقده ي رواني ناشي از شكست و ناكامي و به دنبال آن حسد ، كينه ، افسردگي ، اضطراب ، انتقام و … كه روح و روان را تيره مي كند و ما خدايا مرا از تو پناه دهنده اي نيست ، پس بايد كه قدرتت مرا پناه دهد ، و مرا شفيعي به سوي تو نيست پس بايد فضل تو شفيعم شود ، و گناهم مرا بهراس افكنده ، پس بايد عفو تو مرا ايمن سازد . پس با اينحال كه بر زبان راندم ، از جهت جهل به كردار زشت و در اثر فراموشي كارهاي نكوهيده پيشينم نيست . بلكه براي آن است كه آسمان تو و هر كه در آن ساكن است و زمين تو و هر كه بر روي آن است ندامتي را كه آشكار كردم و توبه اي را كه در آن به تو پناه بردم ، بشنود تا مگر يكي از ايشان – برحمت تو – بر پريشان حاليم رحم آورد . يا براي آشفتگي ام بر من رقت كند . پس از جانب او دعائي بمن رسد

چيزي از گناها

در بيان قبول توبه ( توبه چه زمان پذيرفته مي شود ؟)

بدانكه توبه اي كه جامع شرايط بوده باشد در درگاه الهي مقبول است با جماع جميع علما ء و تصريح آيات و اخبار خدايتعالي مي فرمايد هو الذي يقبل التوبه عن عباده يعني خدا آن چنان كسي است كه توبه بندگان را قبول مي كند و مي فرمايد : من يعمل سوء او يظلم نفسه ثم يسغفر الله يجدالله غفور ارحيماً هر كه عمل بدي كند يا ظلم به نفس خود كند پس توبه كند و طلب آمرزش از خدا نمايد مييابد خدا را آمرزنده و رحم كننده و از حضرت رسول (ع) مروريستكه هرگاه