مقدمه

مانند ديگر كشورها ، چندين مركز اطلاع رساني در ايران اقدام به اشاعه اطلاعات از طريق پايگاههاي اطلاعات كامپيوتري كرده اند و در اين راستا ، علاوه بر پايگاههاي اطلاعات داخلي ، تعداد زيادي از اين مراكز اطلاعات پايگاههاي اطلاعات خارجي را از طريق خريد CD-ROM   يا ارتباط الكترونيكي براي مراجعان خود تدارك ديده اند۰ خدمات بازيابي اطلاعات ]۱[  مراكز اطلاع رساني در ايران بيشتر محدود به خدماتي است كه استفاده كننده هنگام بازيابي اطلاعات

واستفاده كنندگان نا گزير هستند براي باز يابي اطلاعات مورد نياز به مراكز مختلفي مراجعه كنند۰

به منظور بر طرف كردن چنين كمبودهايي و هم چنين به منظور

• –         اشتراك منابع اطلاعاتي موجود در كشور
• –         فراهم اوردن ابزاري براي جمع آوري اطلاعات آماري استفاده كنندگان
• –         آسان سازي خدمات بازيابي اطلاعات
• –         ايجاد انگيزه براي تشكيل گروه هاي بحث در موضوعات مختلف علمي
• –         تعيين نيازهاي اطلاعاتي استفاده كنندگان

مركز اطلاعات و مدارك علمي ايران اقدام به طراحي سيستم شبكه خدمات پايگاههاي اطلاعات كرده است۰

سيستم فعلي

در وضعيت فعلي ، مراكز اطلاع رساني ، اطلاعات را از طريق پايگاههاي اطلاعات داخلي ، پايگاههاي اطلاعات خارجي روي CD-ROM يا با ارتباطات الكترونيكي براي مراجعان خود

را ، خود يا توسط كارشناس بازيابي اطلاعات ، بازيابي كنند۰ به دليل فقدان سيستمهاي لازم، خدمات بازيابي on line (پيوسته ]۲[) و offline (گسسته ]۳[) امكان پذير نيست۰

خصوصيات سيستم جديد

۱-                   سيستم شبكه IRS شامل يك سيستم اطلاعات مديريت به عنوان يك زير سيستم كه در هر مركز IRS به كار گرفته مٍى شود بخش اعظم اين زير سيستم توسط نرم افزار كامپيوتري پشتيباني مي شود با استفاده از اين سيستم اقلام داده مربوط به هر استفاده كننده جمع آوري شده و پس از پردازش ، گزارشهاي مفيدي توليد مي شود۰ همچنين به منظور آسان سازي خدمات، نرم افزار كامپيوتري تمام عمليات مربوط به محاسبه هزينه ، نگاه داشتن حسابهاي مالي ، ارائه صورتحساب و غيره را انجام مي دهد ۰ سيستم قادر است به تمام استفاده

صورت گيرد۰استفاده كنندگان محلي ميتوانند براي جستجو و باز يابي از قبل تعيين وقت كنند۰

روشهاي دريافت اطلاعات باز يابي شده: استفده كنندگان ميتواننداطلاعات بازيابي شده را در پايان جستجو و باز يابي يا با مراجعه مجدد به واحد خدمات دريافت دادند۰همچنين اطلاعات بازيابي شده مي تواندبا آدرسي كه استفاده كننده مشخص مي كند ارسال شود۰اطلاعات باز يابي شده مي تواند به صورت چاپ شده روي كاغذ،روي ديسكت، بوسيله فكس يا پست الكترونيكي ارسال شود۰در شكل شبكه  IRSبا نوع ارتباطات online،offline  و تركيبonline،offline نمايش داده شده است۰همانطوركه مشاهده ميشود،بعضي ازگره هاي

(مراكز اطلاع رساني) شبكه،هيچ ارتباطي با يكديگر ندارد(شكل ۰۱الف)۰شبكه online

(شكل ۱ ۰ ب) به شكل ستاره در نظر گرفته شده است چرا كه ارتباط الكترونيكي تمام گروه ها

باشند ، پايگاههاي اطلاعات مورد نياز را از طريق شبكه IRS در اختيار آنان قراردهد۰با استفاده از اين سياست علاوه بر اشتراك منابع

اعضاي شبكه ، بهره وري فعاليت هاي تحقيقاتي افزايش خواهد يافت ۰

قابليتهاي سيستم

۱-  گزارشهاي آماري

بعداز پردازش داده هاي جمع آوري شده توسط سيستم ،گزارشهاي مختلفي در مورد ميزان استفاده از پايگاهها ،دسته بندي استفاده كنندگان بر اساس مشخصه هاي مختلف وتعداد آنها ،گزارشهاي مالي و غيره از سيستم قابل دريافت است ۰اين گزارشها اطلاعات مفيدي به واحد هاي مديريت و توليد /خريدپايگاههاي اطلاعات ارائه ميدهند ۰ اقلام اين گزارشها ميتواند براي هر مركز اطلاع رساني متفاوت باشد ۰بعضي از كاربردهاي گزارشهاي آماري عبارت اند از:

الف ) بعنوان ابزاري جهت برآوردن نيازها ومفاهيم مديريت اطلاعات ۰

هاي مربوطه، محققين با فعاليتهاي تحقيقاتي مشترك ميتوانند به يكديگر ارتباط داشته شوند ۰ با ادامه اين فعاليت پايگاهي از اطلاعات گروههاي بحث تشكيل مي گردد كه پايگاههاي ايجاد شده مي تواند يك پايگاه اصلي از طريق شبكه تركيب شود۰

 ………………..