فایلیا | دانلود فایل | دانلود تحقیق و مقاله

مريستمهاي رأسي: تكوين ريشه و شاخه اوليه

مقدمه:

گياهچه، در حال جوانه زني از يك جنين دو قطبي منشاء مي گيرد كه ريشه چه در يك قطب و ساقه چه در طرف ديگر آن واقع شده است (۱-۴ و ۳۳-۱) . معمولاً يك يا چند لپه، ساقه چه را در بر مي گيرند (۳۳-۱ و ۲۱-۱). سلولهاي مريستمي موجود در انتهاي ريشه و شاخه (۵-۴ تا ۱-۴ و ۱-۲) مجموعه اي از سلولهايي هستند كه در حدود نواحي رأسي و زير رأسي (۸-۴ تا ۳-۴) به بافتهاي اوليه ساقه و ريشه تمايز مي يابند. برگها و جوانه ها از كناره هاي آپكس شاخه (۶-۴ و ۴-۴ و ۳-۴) منشاء مي گيرند و ريشه هاي بازدانگان آپكس (رأس ساقه) چند سلولي نافذ يك لايه پوششي مجزا مي باشد. اپيدرم شاخه توسط گليكول پوشانده و حتي در رأس ساقه يك لايه نازك كوتيكول موجود مي باشد (۲-۴). علاوه بر ناحيه بندي كه بر اساس مسطوح تقسيم سلولي (تونيكا – كوپوس) صورت مي گيرد، در بعضي گونه ها سلولهاي درون رأس شاخه از نظر سيتولوژيكي با سلولهاي مريستم مياني كه تقريباً واكوئله شده و به وسيله چند سلول مريستم كناري كه به شدت رنگ پذير مي باشند، محصور شده اند، كاملاُ متفاوت مي باشد (۳-۴). در ويژگي گونه و حتي گاه خانواده مانند گندميان و گياهان خانواده نعناع، در نظر گرفته مي شود. (۱۰-۴ و ۶-۴ و ۲۳-۱). در تك لپه ايها پيريموردياي برگي به طور جداگانه از رأس ساقه شروع شده و قاعده برگ به طرف ناحيه وسيعي كه قسمتي از رأس ساقه مي باشد (۱۵-۴ و ۲۳-۱) توسعه مي يابد. در مقايسه، در دولپه ايها، پيريمورديوم برگي يا چند جوانه فرعي نيز پديد مي آيند جوانه ممكن است به طور جانبي روي ساقه ايجاد شوند. هنگامي كه ساقه چه linum تخريب مي شود، محور زيرلپه جوانه هاي جايگزين جانبي را (۱۹-۴) از بافت اپيدرمي و پوستي تمايز زدايي شده به وجود مي آورد. جوانه هاي جانبي ممكن است روي ساير شاخه ها، ريشه و حتي برگها نيز به وجود آيند (۲۱-۳ تا ۱۹-۳). شاخه ها اغلب از جوانه هاي خفته اي كه روي تنه يا شاخه اصلي درختان (۲۱-۴) قرار دارند، ايجاد مي شوند. اين جوانه ها عمدتاُ جانبي بوده، به صورت درون زا از بعداً در دو جهت تمايز مي يابد. يك جهت به طرف بالا درون برگ و جهت ديگر به طرف پايين و درون ميانگره جوان محلي كه با رشته هاي بزرگتر و قديمي تر گزيلم ارتباط مي يابد (۲۳-۴). مسير طولي تمايز پرتوفلوئم در پروكامبيوم اغلب آكروپتال به طرف رأس ساقه جوان و پريموردياي برگي بوده، با عناصر آبكشي موجود در جوانه مسن تر پيوستگي مي يايد. متافلوئم نسبت به پرتوگزيلم به صورت گريز از مركز واقع مي شود (۲۴-۴). در دو لپه ايها و بازدانگان رشته باريكي از پروكامبيوم بين چوب و در اكثر گونه ها به دليل اينكه رأس ريشه توسط كلاهك پوشانده مي شود، آپكس كاملاً انتهايي نمي باشد. (۲۵-۴) در گونه هايي مانند گياهان آبزي كه ريشه فاقد كلاهك مي باشد، مريستم رأس ريشه انتهايي است. به علت فعاليت زياد ديكتيوزوم در قسمتهاي خارجي كلاهك (۱۹-۲) مقدار زيادي موسيژل درون ريزوسفر خاك ترشح مي شود

درون يك ناحيه آرام قرار دارند كه سلولهاي آن در مقايسه با سلولهاي كاليپتروژن كه هر ۱۲ ساعت يكبار تقسيم مي شوند، هر ۱۷۴ ساعت يكبار تقسيم مي يابند. روي سطح مركز آرام و در ناحيه اي دور از كاليپتروژن، سلولها به سرعت تقسيم شده، و سلولهاي بنيادي حقيقي پرتودرم، پوست و پروكامبيوم مي باشند. چنانچه سلولهاي در حال تقسيم رأس ريشه توسط تشعشعات يونيزه تخريب شوند، سلولهاي مركز آرام مجدداُ فعال شده و آپكس جديدي را ايجاد مي كنند.

در حالت عادي، ريشه هاي جانبي از آپكس ريشه به وجود نمي آيد، بلكه اين ريشه ها از بلوغ متافلوئم و متاگزيلم به صورت مركز رو (۳۰-۴)، روي شعاعهايي كه به وسيله پرتوفلوئم و پرتوگزيلم مشخص مي شود صورت مي گيرد (۸-۴) در نتيجه سيستم آوندي ريشه اوليه بالغ تشكيل مي گردد (۳۱-۴)، لايه بيروني پروكامبيوم منشاء دايره محيطيه پارانشيمي مي شود (۳۱-۴ و ۸-۴) در ريشه دو لپه ايها، اغلب بين گزيلم و فلوئم يك لايه زاينده پديد مي آيد (۳۱-۴) كه بعداً به صورت جانبي روي قطبهاي پرتوگزيلم گسترده شده و يك مريستم پيوسته را ايجاد مي كند (۲۵-۱) استوانه آوندي ………………