دين فرهنگ و تمدن اسلامى

ساده ترين شيوه برخورد با يك واقعيت ناديده انگاشتن آن است و تلاش براى شناخت و پذيرش آن نشانه رشد و خردمندى.
دين فرهنگ و تمدّن وجوه و زواياى گوناگون از بود و هست زيست بشرند و هندسه زندگى انسان از آغاز تا كنون بلكه تا پايان را نشان مى دهند. هيچ يك براى انسان پديده اى بيگانه نيست كه از بيرون به قلمرو حيات آمده باشد بلكه از هستيِ شكل يافته انسان و نسبت و پيوند او با ديگر براى اين منظور در سه مقام به ترتيب: تعريف و شرح مفاهيم سير تكامل مشترك و موازى دين و تمدّن و در پايان از عناصر تمدّنيِ دين سخن خواهد رفت.
در بخش نخست تلاش مى شود از رهگذر تعريف و تفسير هر كدام نسبت مفهومى ميان آنها آشكار گردد و در بخش دوّم هم گرايى و پيوند دين و تمدّن در مقام تحقق تاريخى آنها توصيف مى شوند و آن گاه نقش بنيادين دين در شكل گيرى عنصرها و اركان سازنده تمدّن شرح خواهد شد تا پيوند ذاتى و ماهوى آنها روشن شود.
ييادآور مى شويم: نگاه اين نوشتار به واقعيت دين فرهنگ و تمدّن است و در پى آن پيوند و خويشاوندى آنها در همين مقام جست و جو مى شود. اما باور ما آن است در گذر از تاريخ سرگذشتى كه بر هر كدام رفته است به كلى از بايدها و واقعيتهاى بايسته خالى نبوده و نيست; بلكه در آينه تاريخِ حيات بشر بويژه در برهه هايى كه انسانهاى صالح و خودساخته هدايت انسان و جامعه را بر عهده داشته اند و نيز در ساحتهاى زندگى امروز به گونه نسبى بايسته ها و واقعيتهايى از اين سه عنصر آشكار است; زيرا اگر چه پاره اى كژراهه رويها و انحرافها و دور روشنى حق يا باطل نداشته باشند.
فرهنگ
پژوهش و كند وكاو در شناسايى و پى بردن به كُنه فرهنگ از نگاه مشهورترين دايرة المعارفها و پاره اى از منابع جامعه شناسى و كتابهاى لغت اين حقيقت را ثابت مى كند كه وجود تكامل انسانى در معناى حقيقى (فرهنگ) در ميان همه جامعه ها به عنوان چگونگى حيات بشرى پايندان شده است. اگر شمارى سلطه جويان يا پوچ گرايان بخواهند فرهنگ را تا حد يك بهشت پديده هاى مبتذل فرو بكاهند و نام آن را فرهنگ يا امور فرهنگى بگذارند از حقيقت بى بهره بوده و شناختى از آن ندارند.زيرا اگر به معناهايى كه براى فرهنگ در لغت و ادبيات اقوام آمده با دقت و درنگ بنگريم خواهيم ديد بيش تر آن معناها بر حقيقتهاى ارزشى استوارند كه اگر هم نمونه ها و افراد آنها تغيير پيدا كند اصل آن حقيقتها ثابت و استوارند.
(فرهنگ با كاف فارسى بر وزن ومعنى فرهنج است كه علم و دانش و عقل و ادب و بزرگى و سنجيدگى و كتاب لغت فارسى و نام مادر كيكاوس مى باشد و شاخ درختى را نيز گويند كه در بويژه از اين جهت كه عنصر اساسى در مسيحيت بخشش اخلاقى است و دين زرتشت كه در سه جمله معروف: (پندار نيك گفتار نيك كردار نيك) خلاصه مى شود به طور كامل جنبه اخلاقى دارد.
اين نظر دور از واقعيت نيست كه گفته شود رواج اين دو مذهب در محيط تمدّنى آن روز همزمان با دوره اى از تكامل بشر بوده است كه غرائز اخلاقى و احساسى به كمال رسيده ولى هنوز تواناييهاى فكرى و عقلى آدمى آن اندازه شكوفا نشده بوده كه بشر در آنچه با احساس و عواطف مى يابد شك كند; بلكه اصول نظرى دين را در سايه جاذبه اخلاقى و احساسى آن مى پذيرفت و به باور و اعتقاد دست مى يافت. در متنهاى مقدس دين به عنوان يك گزاره عقلى و استدلالى و برآيند مشاهده هاى منطقى در طبيعت جلوه اى ندارد. بلكه يك امر وجدانى درونى معرفى مى شود كه تنها بر احساسهان ترتيب بشر به سوى امور و كارهايى پيش رانده شده كه تمدّن آفرين بودند و جامعه را از ركود به در مى آوردند و زمينه پيشرفت و توسعه را فراهم مى ساختند.
۲٫ پايه گذارى قانون
قانون از اركان م……………..