فایلیا | دانلود فایل | دانلود تحقیق و مقاله

مقدمه‌اي بر مديريت منابع انساني

چكيده

اين مقاله به صورت خلاصه موضوع مديريت منابع انساني را معرفي مي‌كند و به برخي از تعاريف و هم‌چنين برخي مفاهيم مربوط شامل تاريخچه، فلسفه، اهداف، وظايف، رويكرد و فعاليت‌ها اشاره مي‌كند.

كليدواژه : مديريت منابع انساني؛ تاريخچه؛ فلسفه؛ مديريت كاركنان؛ امور كاركنان؛ سيستم اطلاعات منابع انساني؛ فلسفه؛ رويكرد؛ اهداف؛ وظايف؛ فعاليت‌ها؛ امور منابع انساني

۱- مقدمه

مديريت امور كاركنان حوزه‌اي است كه به اندازه كل حوزه مديريت قدمت دارد اما به طور طبيعي دستخوش تغيير و تكامل شده است. نقطه عطف اين تغيير و تكامل جايي است كه به جاي مديريت كاركنان^۱ ، مديريت منابع انساني^۲  مطرح مي‌شود. مديريت منابع انساني علاوه بر دارا بودن مباني و مفاهيم مديريت كاركنان، رويكردهاي كلي‌تر و جديد‌تري را در مديريت نيروي انساني در نظر مي‌گيرد.

۲-  تعريف

مديريت منابع انساني معطوف به سياست‌ها، اقدامات و سيستم‌هايي است كه رفتار، طرز فكر و عملكرد كاركنان را تحت تأثير قرار مي‌دهند (نو و ديگران ۲۰۰۰، ۴).

مديريت منابع انساني عبارتست از رويكردي استراتژيك به جذب، توسعه، مديريت، ايجاد انگيزش و دست‌يابي به تعهد منابع كليدي سازمان؛ يعني افرادي كه در آن يا براي آن كار مي‌كنند (آرمسترانگ ۱۹۹۳، ۳۳-۳۴).

مديريت منابع انساني فرايندي شامل چهار وظيفه جذب، توسعه، ايجاد انگيزش و نگهداشت منابع انساني است (دي سنزو و رابينز ۱۹۸۸، ۴).

مديريت منابع انساني يعني مديريت كاركنان سازمان (اسكارپلو و لدوينكا ۱۹۸۸، ۴).

مقصود از مديريت منابع انساني سياست‌ها و اقدامات مورد نياز براي اجراي بخشي از وظيفه مديريت است كه با جنبه‌هايي از فعاليت‌ كاركنان بستگي دارد، به ويژه براي كارمنديابي، آموزش دادن به كاركنان، ارزيابي عملكرد، دادن پاداش و ايجاد محيطي سالم و منصفانه براي كاركنان سازمان. براي مثال اين سياست‌ها و اقدامات دربرگيرنده موارد زير مي‌شود:

• تجزيه و تحليل شغل (تعيين ماهيت شغل هر يك از كاركنان)
• برنامه‌ريزي منابع انساني و كارمنديابي
• گزينش داوطلبان واجد شرايط
• توجيه و آموزش دادن به كاركنان تازه استخدام
• مديريت حقوق و دستمزد (چگونگي جبران خدمت كاركنان)
• ايجاد انگيزه و مزايا
• ارزيابي عملكرد
• برقراري ارتباط با كاركنان (مصاحبه، مشاوره و اجراي مقررات انضباطي)
• توسعه نيروي انساني و آموزش
• متعهد نمودن كاركنان به سازمان (دسلر ۱۳۸۱، ۲).

وظايف مديريت منابع انساني

همانطور كه در تعاريف مديريت منابع انساني آمد وظايف كلي عبارتند از: جذب، توسعه ايجاد انگيزش و نگهداشت. اما اين وظايف را مي‌توان به حوزه‌هاي فعاليت زير دسته‌بندي كرد:

1. سازماندهي
   • طراحي سازمان
   • طراحي شغل
   • تجزيه و تحليل شغل
   • طبقه‌بندي مشاغل
2. جذب منابع انساني
   • برنامه‌ريزي
   • كارمنديابي
   • انتخاب
   • استخدام
3. توسعه و منابع انساني
   • مديريت عملكرد
   • آموزش
4. مديريت پاداش
   • حقوق و دستمزد
   • ارزشيابي مشاغل
   • پاداش
   • مزايا
5. روابط كاركنان
   • روابط صنعتي
   • مشاركت
   • ارتباطات
6. بهداشت، ايمني و رفاه
   • بهداشت و ايمني
   • رفاه
7. امور اداري استخدام و كاركنان
   • چارچوب قانوني و مقررات دولتي
   • رويه‌ها و اقدامات استخدام
   • سيستم اطلاعاتي منابع انساني

البته مدل‌هاي متفاوت ديگري نيز براي دسته‌بندي وجود دارد (جزني ۱۳۷۸، ۲۹-۳۶) اما همه آنها تقريباً همين اجزاء را شامل مي‌شوند.